Spotkanie Erudytów 16.01.25

Spotkanie Klubu Gimnastyki Umysłu Erudyta z 16 stycznia rozpoczęło się od rozmów o tym, co warto w nadchodzącym roku zwiedzić: obecni dzielili się swoimi polecajkami i chętnie notowali miejsca, których jeszcze nie widzieli. Następnie dyskusja zeszła na temat filmu „Wicked” nagradzanego musicalu z minionego roku.

 

Szybko przyszła pora na krzyżówkową rozgrzewkę, w czasie której obecni szli jak burza. Pokłoniliśmy się też po przerwie nad „z przymrużeniem oka”, która tego dnia serwowała nie lada absurdy: „nikogo poza tobą w zoo” („jenoTY”), czy też „przepisuje” („lekarka”). Nad częścią haseł nieźle się nagłowiliśmy, jako że ta konkretna krzyżówka naszpikowana była hasłami tego typu, ale misja została zakończona sukcesem :)

Prelekcje rozpoczęły się od tematu fobii. Określenie pochodzi od starogreckiego słowa „phóbos”, które oznacza strach, lęk. Według definicji fobia to uporczywy lęk przed określonymi sytuacjami, zjawiskami lub przedmiotami, związany z unikaniem przyczyn go wywołujących i utrudniający funkcjonowanie w społeczeństwie. Należy rozróżnić naturalny strach i fobię, gdyż zasadniczy obraz fobii to przesadne reakcje zaniepokojenia i trwogi, pomimo świadomości o irracjonalności własnego lęku oraz zapewnień, że obiekt strachu nie stanowi realnego zagrożenia. Według naukowców za występowanie fobii odpowiadają nieprawidłowości w strukturach mózgu, choć część z nich może być dziedziczna (tendencje genetyczne), zaś inne wynikają z niebezpiecznych przeżyć.

Objawy fobii dzielimy na:

- psychologiczne (psychiczne): m.in. narastający niepokój, trudności w koncentracji, ciągły stan gotowości, zaburzenia snu, napady paniki;

- fizyczne: m.in. kołatanie serca, problemy trawienne, skurcze, ból, płytki i nierówny oddech, duszności, bóle głowy, omdlenia.

Fobie specyficzne to lęki przed zwierzętami, obiektami, sytuacjami społecznymi (np. zamknięte pomieszczenia, windy), zranieniem i krwią, chorobami czy śmiercią. Fobie sytuacyjne związane są z lękiem przed wykonaniem jakiejś zawstydzającej czynności na oczach innych ludzi i nieumiejętnością jej kontrolowania (zatrzymania). Opisano około 470 fobii, (te, które dotykają zaledwie kilku osób nie są wliczane). Są to, między innymi:

--> agorafobia – lęk przed otwartą przestrzenią, może też dotyczyć tłumów (cierpiał na nią np. Bolesław Prus);

--> akrofobia – strach przed wysokością, z dala od gruntu; może dotyczyć np. wejścia na drabinę lub balkon (nie tylko lotu samolotem i in.), ale też wspinaczek górskich;

--> awiofobia – lęk przed lataniem;

--> klaustrofobia – lęk przed zamkniętymi, ciasnymi miejscami i pomieszczeniami;

--> entomofobia – lęk przed owadami (insektami), np. ćmami, pszczołami, karaluchami itp.;

--> ofidiofobia – lęk przed wężami;

--> arachnofobia – lęk przed pająkami; dziedziczona, cierpi na nią 20% populacji;

--> kynofobia (zwana również dogofobią) – lęk przed psami;

--> brontofobia – lęk przed burzą;

--> aichmofobia – lęk przed ostrymi przedmiotami, od igieł po noże;

--> emetofobia – lęk przed wymiotami; dotyczy około 10% populacji;

--> hydrofobia (inaczej aquafobia) – wrodzony lęk przed wodą; u osoby z hydrofobią strach wywołuje stojąca woda – nie tylko w np. wannie (prysznic jest ok, byle bez brodzika), ale nawet w wężu ogrodowym; przyjmowanie płynów jest problematyczne;

--> filofobia – (pojęcie wywodzi się z greki, zaś „filo” oznacza „ukochany”) lęk przed potencjalnymi negatywnymi konsekwencjami związanymi z miłością, takimi jak bolesne rozstanie czy zawód emocjonalny; upraszczając mówi się, że to lęk przed zakochaniem się;

--> nyktofobia (także: skotofobia, achluofobia) – lęk przed ciemnością;

--> somnifobia - lęk przed zasypianiem i snem; nie należy mylić jej z bezsennością, o somnifobii możemy mówić, jeśli lęk przed zaśnięciem ma charakter długotrwały;

--> trypofobia – (wywodzi się z greki, „trypa” oznacza otwór) lęk przed dziurami; osoba

z tą fobią np. nie kupi sera z dziurami;

--> athazagoraphobia - lęk przed zapominaniem lub byciem zapomnianym; często dotyczy osób chorych na Alzheimera;

--> chaetofobia – lęk przed włosami; osoby z tą fobią unikają miejsc, w których mogłyby natknąć się na leżące „luzem” włosy: nie chodzą do fryzjera, panicznie boją się widoku cudzych włosów, a w niektórych przypadkach lęk wzbudza również widok włosów zwierząt;

--> sidonglofobia – lęk przed kulkami bawełnianymi; osoba cierpiąca na tę fobię odczuwa paniczny lęk na widok np. patyczków higienicznych lub wacików do demakijażu;

--> koumpounofobia – lęk przed guzikami ubrań; dotyczy kontaktu wzrokowego lub fizycznego z tymi elementami; w USA na tę fobię cierpi mniej niż jeden procent mieszkańców;

--> wenustrafobia (lub kaliginefobia) – lęk przed kobietami atrakcyjnymi dla chorego; dyskomfort wywołuje nawet myśl o takich kobietach;

--> gynofobia (inaczej gynefobia lub z łac. horror feminae) - lęk przed wszystkimi kobietami;

--> uxorfobia – lęk przed własną żoną;

--> basifobia – lęk przed upadkiem; często dotyczy seniorów;

--> papyrofobia – lęk przed papierem, a dokładniej przed dotknięciem papieru, pisaniem na nim czy skaleczeniem się nim; fobia dość rzadka, o różnym nasileniu;

--> barofobia – lęk przed grawitacją; osoba z tą fobią unika np. oglądania filmów i czytania książek o kosmosie;

--> gamofobia – lęk przed zawarciem małżeństwa;

--> duxofobia – lęk przed szefem;

--> fotofobia (inaczej światłowstręt) – lęk przed światłem;

--> pekkatofobia – lęk przed popełnieniem grzechu;

--> pirofobia – lęk przed ogniem;

--> abcellofobia – strach przed opuszczeniem ubikacji;

--> abemarofobia – lęk przed przegapieniem swojego przystanku w komunikacji zbiorowej;

--> afenfosmofobia – lęk przed dotykiem innych osób; osoba z tą fobią nie lubi gdy ktoś ją dotyka, nawet bliscy;

--> alliumfobia –lęk przed czosnkiem,dotyczy jego zapachu oraz konieczności zjedzenia go;

--> antofobia (inaczej antrofobia) – lęk przed kwiatami; zwykle dotyczy nie wszystkich kwiatów, tylko ich konkretnych rodzajów;

--> antlofobia –lęk przed powodziami;

--> bakteriofobia – lęk przed bakteriami np. na dłoniach co zmusza do częstego mycia rąk;

--> bibliofobia – lęk przed książkami;

--> geraskofobia – lęk przed starzeniem się.

 

Drugi temat był dużo lżejszy – obecni zmierzyli się z geograficznym quizem „albo – albo”, np.:

     - trujące państwo w Afryce - > Czad;

     - wyspa jak czeski motocykl - > Jawa;

     - państwo z poważnym nieżytem - > Katar;

     - czyżby psie wyspy - > Azory;

     - rzeka jak smaczna ryba - > Amur;

     - świńska rzeka - > Wieprz;

     - państwo jak wzrost Pigmejów - > Mali;

     - w Danii jedna z wielu lub Nowa - > Zelandia;

     - szczyt jak kształt twarzy - > Rysy;

     - anielski wodospad - > Angel;

     - rzeka, która nie buduje żeremi - > Bóbr;

     - dwie w USA, jedna z Gogolina - > Karolina;

     - państwo jak równik - > Ekwador.

 

Rozluźnieni po tym quizie Erudyci potwierdzili datę kolejnego spotkania – 30 stycznia.